ÖSYM’DEKİ BAZI YENİLİKLER

ÖSYM, ülkemizdeki en büyük sınav organizasyonlarının başında gelmektedir. Bu yıl 1.750.000 kişinin katılması beklenen Yükseköğretime Geçiş Sınavı 27 Mart 2011 tarihinde yapılacak. Bu sınav tüm il merkezlerinde yapılmasının yanında, istisnai olarak bazı ilçe merkezlerinde de uygulanacak. Sınav sisteminde köklü değişiklikler olmaktadır. Çok uzun yıllardır bu sınavlara salon başkanı olarak katılmaktayım. Yapılan bazı önemli değişiklikleri deneyimlerimle aktarmak istiyorum.

Önceleri İl Sınav Temsilcilerinin önemli bir yükü vardı. İl sınav temsilcilikleri, ÖSYM tarafından oluşturulan veri tabana, sınavlarda görev almak isteyenlerin tüm bilgilerini girer ve bu havuzdan kimlerin sınavlarda görev alacağı otomasyonla belirlenirdi. Bazen görevler o kadar ters gelirdi ki o ilde bir sınavda girmek için kilometrelerce yol almanız gerekebiliyordu. Yeni sistemde görev almak isteyenlere ÖSYM tarafından şifre gönderildi ve her kişi sisteme kendi bilgilerini kendisi giriyor. Bir sınava ait salonların listesi, otomasyonda karşınıza geliyor ve siz görev almak istediğiniz salonları kendiniz belirliyorsunuz. En az 5 ve en fazla 10 tercih yapılabilmekte. Bu tercih hakkının görevlilere verilmesinin en büyük faydası, kişi kilometrelerce ötedeki bir salona gitme zorunda kalmamasıdır. Evine en yakın bir  binada görev alabilmektedir. Bunun sonucu olarak da sınav günü yoğun olan trafik, kanımca bir nebze olsun azaltılmış olmaktadır. Araçlarda tüketilen yakıt ve kaybedilen zaman açısından dahi önemli tasarrufların yapılması sağlanıştır.

ÖSYM başkanının değişimine neden olan KPSS sınavlarındaki usulsüzlüklerin önüne geçmek için de etkin birçok yeni uygulama getiriliyor. Sınavlarda görev alanların özel kimlikleri merkezde kartlara fotoğrafları basılı olarak düzenlenecek. Görevliler yanlarında cep telefonu, kalem, takı vb şeyler getiremeyecek. Cep telefonu sadece Bina sınav sorumlularında bulunabilecek. Pozisyonu ne olursa olsun, şayet görevli değilse kişi sınav yapılan binaya giremeyecek.

Eskiden emniyet mensuplarına sınav görevleri nedeniyle bir ücret ödenmiyordu. Şimdi görev alacak emniyet mensupları da ücret alacak. Bu durum emniyet mensuplarının görevlerini daha ciddi yapmalarına vesile olabilir diye düşünüyorum.

İl Sınav Temsilcilerinin yetkileri de sınırlandırılmış durumdadır. Artık birçok iş merkezden internet üzerinden gerçekleştirilecek. Eskiden ÖSYM temsilcileri genelde Ankara’dan diğer illere gönderiliyordu. Hatta bazen bu yüzden yeterli eleman olmadığı için okullardaki memurlar dahi ÖSYM temsilcisi olarak başka illere gönderilebiliyordu. Yeni sistemde diğer illerdeki öğretim üyeleri de ÖSYM temsilcisi olarak başka illerde görev alabilecek. Örneğin Siirt’e gönderilecek ÖSYM temsilcileri artık Ankara dışından bir başka Üniversite’de çalışan öğretim üyesi olabilecek.

Sınavlarda adayların tuvalete gitmesi büyük sorun oluyordu. Zorunlu hallerde tuvalet kontrol edildikten sonra aday salondaki bir görevli gözetiminde tuvalete gidebiliyordu. Alınan kesin karar ile sınavlarda tuvalete giren artık tekrar geri gelip sınavına devam edemeyecek. Tuvalete gitmesi zorunlu olan kişiler (örneğin hamile kadınlar vb) kamu hastanelerinden alacakları heyet raporunu ÖSYM Başkanlığına bildirmesi halinde, kendilerine özel izin belgesi gönderilebilecek.

Sınav süresince görevliler de dahil hiç kimse çay kahve içemeyecek. Görevliler salonlarından dışarıya asla çıkamayacak. Sınav salonlarının kapıları sınav süresince sürekli açık tutulacak. Alınan bu önlemlere mecbur eden neden sınav esnasında yapılan bazı ciddiyetsizlik ve son teknolojilerin kullanılarak yapılan kopya eylemleridir.

Her öğrencinin sınav cevap kağıdı ve soru kitapçığı üzerinde fotoğrafı bulunacak. Sınav soruları ve cevap kağıtları kişiye özel olacak. Böylece çok güvenli bir sınav yapılması hedefleniyor.

ÖSYM ne kadar tedbirler alırsa alsın, sınavlarda insan faktörü gene çok önemli olacak. Salon başkanı ve gözetmen ciddi davranmadıkları takdirde gene usulsüzlükler yapılabilecek. ÖSYM tarafından yapılacak YGS ve LYS sınavlarında o kadar köklü değişiklikler yapılıyor ki, bu değişikliklerin tümünü bir sayfa kapasiteli köşede yazmak mümkün değil. Şu kadarını rahatlıkla ifade edebilirim ki yeni uygulama adaleti sağlama bağlamında birçok değişiklikler yapılmış. Bu değişiklikler sayesinde de ÖSYM zedelenen itibarını tekrar kurtarmanın peşindedir.