PERAVANELİ UÇAKLARDAN KİM KORKAR!

Yıllar önce THY’na ait pervaneli uçaklar bir kente uçtuğu zaman halk arasında “halen buraya pırpırlar geliyor, bize bu uçağı layık görüyorlar“  gibi kısmen alay ederek, kısmen şikayet ederek duyulan rahatsızlık dile getirilirdi. Yaşadığım için biliyorum ki Elazığ ve Siirt’e bu uçaklar indiğinde üzülürdük, neden büyük uçaklar inmesin ki diye düşünürdük.  Fakat pervaneli uçak hakkında da doğrusu benim de pek bilgim yoktu, emnim ki benim gibi pervaneli uçağı beğenmeyen birçok kişinin de uçak özellikleri hakkında pek bilgisi yoktur.   

Birkaç gün önce Amerika’da iç hat uçtum.  Harrisburg’tan Cleveland’a, Cleveland’dan Houston’a  da aktarmalı gittim. Burası Amerika ya! her alanda en son teknoloji beklenir. Harrisburg’ta havaalanı bir çok yerde olduğu gibi şık. Dolaşırken dışarıya bakındım karşımda küçücük pervaneli uçak. Dolmuş gibi birisi kalkıyor ardından bir başka pervaneli uçak yanaşıyor. Zaten oldukça alçak oldukları için körüğe yanaşamıyorlar. Uçağın merdiveni içeriden açılıyor ve sadece 4 basamaklı merdiven ile uçağa girilebiliyor. Harrisburg – Cleveland arası uçakla 1 saat 20 dakika gibi kısa mesafe olmasına rağmen bu minyatür gibi duran uçakları görünce doğrusu korku sardı beni.

Uçağa gittik yolcuların elindeki el bagajları alınarak ucağın altına bavul kısmına bırakıldı. Minyatür gibi görünen uçağa girdik. İlk aklıma gelen koltuk sayısı idi. Sadece 36 koltuk vardı. Sık ve uzun yolculuk yapmama rağmen o gün havalanırken çok tedirgin oldum. Bir an koltuğun kollarını sıkı sıkı tuttuğumu hissedince, gülmekten başka yapacak bir şey yoktu. İlk hareket oldukça sarsıntılıydı. Hatta eşime “sanki köy yolunda dolmuşla yol alıyoruz” dedim. Pencereden bakmaya içim elvermiyor, motor önünde fırıl fırıl dönen küçük pervaneler hiç de güven vermiyordu. Fakat uçak yükseldikçe sarsıntı azaldıysa da yanımdaki pencereden gördüğüm küçük kanatlar ve pervane rahat olmama yetmiyordu. Uçak inişe geçti kanadın altında bir çift tekerlek çıktı.

Clevelend’dan Houston’a uçmak için uçak değiştirdiğimizde kendimi güvende hissettim, artık büyük uçaktaydık. Yol daha uzundu 3 saat cıvarında uçuş süresi vardı. Bu farklı uçuştan sonra pervaneli uçakları merak ettim. Türkiye’de küçük havaalanı olan Siirt gibi yerlere pervaneli uçağın gelişinde isyan ettiğimiz bu uçaklar Amerika’da halen dolmuş uçak olarak kullanılıyorsa özellikleri nedir? diye düşündüm ve araştırdım.

Geçmiş yıllarda gürültüsü ve yavaşlığı nedeniyle fillolardan çıkarılan pervaneli uçaklar bugün artan yakıt fiyatları, artan yolcu kapasitesi ve artan havaalanı ihtiyacını karşılamak amacıyla yeni nesıl pervaneli uçaklar tekrar alınmaya başlanmış. Emniyet oranı daha yüksektir. Çünkü mecburi inişte yola dahi inebilme şansı vardır. %30 civarında yakıt tasarrufu vardır. Tek motorla dahi 6 km yükselme özelliğine sahiptir. Yeni nesil pervaneli uçakların saatteki hızları 600 – 650 km.dir. Çevresi dağ veya yükseltiler ile çevrili havaalanlarına rahatlıkla iniş ve kalkış yapabilmektedirler.  Bir başka özelliği de buzlanma şartlarında yüksek performansa sahiptir. Amerika’da dolmuş gibi uçak kullanıldığı için olacak ki hiç bir zaman pervaneli uçaklar ihmal edilmemiş.

THY tarafından Çanakkale, Uşak, Çorlu, Siirt, Isparta gibi illere Ankara ve İstanbul Sabiha Gökçen çıkışlı seferlerin artırılması pervaneli uçaklar ile planlanmıştı. 2010 yılının son günleriydi ki THY Genel Müdürü Doç. Dr. Temel Kotil pervaneli uçağın performansını yerinde görmek için örnek uçuş olarak Ankara’dan Siirt’e gelmişti. Uçuş konforunda memnun kaldığını belirten Kotil hedeflerinin bütün şehirlerin Ankara ve İstanbul ile bağlantılı uçak seferlerinin olması için çalışma yapmalaırı  idi.

Bu gördüklerim, yaşadıklarım ve okuduklarım karşısında doğrusu pervaneli uçaklar hakkındaki olumsuz düşüncelerim yön değiştirdi. Az yolcu nedeniyle bir şehirde haftada bir veya iki defa uçak kalkacağına, her gün pervaneli uçak kalksın daha iyi olmaz mı?