AYRI DÜNYALAR

1980’de eşim doktora çalışmaları için Federal Almanya’da bulunuyordu. İlk gittiğinde 1 yıl kalacaktı. Ben de o dönemlerde öğretmen olarak çalışıyordum. Dönüşte tekrar işe girememe korkusu ile işimi bırakıp gitmeyi başlangıçta düşünmüyordum. Ancak 1980’li yıllarda Türkiye’de her gün onlarca kişi öldürülüyordu. Maalesef anarşi yüzünden sokağa çıkamaz olmuştuk. 12 Eylül 1980 askeri darbesi ile olaylar aniden kesilmişti. Türkiye’deki bu çalkantılı dönemde aniden karar vererek Federal Almanya’nın yollarını tutmuştum.

Daha evliliğimizin bir yılını doldurmadan çok genç yaşta yurtdışına çıkmıştım. Tamamen farklı bir kültür içerisine gitmek, başlangıçta insana tuhaf gelebiliyor. Çevreye alışmak da pek kolay olmuyor. Kültürel farklılıklar nedeniyle, ilk birkaç ayı çok zor geçirdim. Ama insan gayret edince bir süre sonra çevreye alışabiliyor.

Şubat 1981’de Almanya’da Karnaval yürüyüşlerini ilk defa görüyordum. Almanlar bira içmeye çok meyilli bir toplum. Gece karnaval geçidi sırasında yapılan çılgınlıkları gördükçe, toplum olarak çok farklı bir ahlak seviyemizin olduğunu gördüm. Ancak karnaval nedeniyle rengarenk giysiler içerisindeki insanların sergiledikleri gösterileri de ilgi ile izliyordum.

Eşim 1990’da YÖK/Dünya Bankası aracılığı ile Amerika Birleşik Devletlerine gitmesinin ardından 3 ay sonra ben ve çocuklar da ABD’ye gittik.  Daha önceden 16 ay Almanya’da kalmıştım ve yurtdışı deneyiyim vardı. Ancak ABD’yi gördükten sonra ABD ile Almanya arasındaki sosyo-ekonomik gelişmişlik farkını daha da hisseder olmuştum..

Amerika Birleşik Devletleri’nde 4 Temmuz Amerika Birleşik Devletleri’nin bağımsızlık günü olarak kutlanır. Amerika da kutlanan Bağımsızlık gününde yapılan gösterileri ilk defa 1990 yılında seyrettiğimde, o dönemlerde Almanya’daki Karnaval yürüyüşlerini hatırlamıştım. Farklılıklar vardı. Bir ülke piknik havası içerisinde eğlenip havai fişeklerle kutlarken, diğer ülkedeki karnaval çılgınca gösterilerle geçiyordu. İngiltere de ise kutlamaların Almanya da olduğu gibi çılgınca olmadığına şahit oldum. Almanya ve İngiltere yakın ülkeler  olmasına rağmen yaşam tarzı olarak birçok farklılıklara sahipdi.

Amerika Birleşik Devletlerinin bağımsızlık günü Türkiye’de 1 Temmuz 2008’de Adana Konsolosluğunda da kutlandı. ABD Türkiye Büyükelçisi Ross Wilson verdiği resepsiyona bizleri de davet etmişti. Konsolosluk bahçesindeki kutlama, bir an için ABD’yi bana hatırlattı. Etrafı yüksek duvarlarla çevrili bu mekan küçük bir ABD ortamı gibi idi. Dışarıda Adana’nın alışılagelmiş atmosferi varken, içeride apayrı bir dünya vardı.. Ardı ardına iki demir kapı aşılınca kendi ülkelerinin havasına giriliyordu.

Gelişmiş birkaç ülkede farklı zamanlarda defalarca yaşama fırsatı elde etmiştim. Özellikle batı toplumlarının yaşamlarını yakından biliyorum. Ama insan kendi ülkesinde mutlu olduğu kadar bir başka ülkede aynı duyguları yaşaması asla mümkün değil. Türk toplumu olarak komşuluk ilişkilerinden tutun da sohbetlerimiz, hatta dedikodularımız daha bir başka oluyor. Yabancıların birçok davranışlarında samimi olmayan, ancak formaliteyi bazen yerine getiren sahneleri görmek mümkün. Bireysel yaşam ön plandayken paylaşım beklenemez.  Ama bizim toplum özellikle de Doğu ve Güneydoğu insanının misafirperverliğini başka hiçbir ülkede görmek asla mümkün değil.

Birkaç gün önce Yunuslar köyünü ve Gözpınarı beldesini ziyarete gitmiştik. Benim Anadolu insanım hizmette kusur etmemek için elinden geleni sarf ediyordu. İşte Anadolu insanı budur dedim kendi kendime! ABD’de, İngiltere’de ya da Almanya’da yabancılarda bu sıcaklığı görmek mümkün mü?

Soğuk insani ilişkilerin sürdüğü ve herkesin pembe dünya diye nitelendirdiği ABD’ye 2 aylık bir süreliğine gidiyorum. Ama gözüm, gönlüm ve kulağım hep buralarda olacak. Dört gözle oradaki süremin dolmasını bekleyeceğim. Orada yıllardır kurduğum dostluk bağlarım olduğu halde ayrı dünyalara adaptasyon kolay olmuyor ve kısa süreli de olsa insanın kendi vatanı çok çabuk özlüyor.

Bir sonraki yazımı ABD’ den yazacağım. Esen kalın, mutlu kalın.