BU KADAR KURAL İNSANI SIKAR MI!

Mutlaka kuralların olmadığı toplum düşünülemez. Kurallar vardır ama bu kuralların bir kısmına  ne kadar riayet edildiği şüphelidir.  Hatta bazı insanların ağzında sakızdır şu söz “Kurallar neden vardır? Çiğnenmesi için vardır” Kurallar bizi genelde sıkar. En büyük kural ihlalini de trafikte yapmıyor muyuz? Trafikte kural ihlali yapan bazı insanlar polise yakalanmadıkça, kendilerini  başarılarından dolayı kahraman olarak  görürler. Oysa ihlal ettiği kurallar ile kendileri ve diğer insanlar için tehlike saçtıklarının farkında değildirler. 

Apartman veya site ortamında yaşayanların, yine ahengi bozmama adına uyması gereken kuralları vardır. Öğrencilerin okullarda uyması gereken kurallar vardır. Çalışanların mesai saatleri ile başlayan ve kurum içerisinde yine alınan farklı kararlara uyma zorunlulukları  vardır.  Özel hayatta, sosyal hayatta kısaca yaşamın her kesitinde bazen bize bildirilen kurallar bazen de kendi kendimize aldığımız kararlar sonucu kurallarımız vardır.  Bazen de kuralı kendimiz belirlemekle birlikte, herkesten önce bizler o kurallara uymayabiliyoruz.

Kentlerimizin temizlik işlerini belediyeler üstlenmişlerdir. Mutlaka çevremizin temiz kalması için herşeyi belediyeden beklemek yersizdir. Evlerimizin temizliğini heyecenla, isteyerek yaparız. Evimizi temizler ama kapımızın önünden sorumlu olmayız. Belediye tarafından temizlenen bölge insanlar tarafından yine kirletiliyorsa, belediye ne yapsın! Çöplerin her gün belediye tarafından alınmasının da bir şans olduğunun farkında değiliz. Çevre bilincinin oturmadığı toplumlarda belediyecilik işi çok daha zor.

Siirt’de kaldığım süre içerisinde temizlik anlamında boşa gitmiş emekleri gördüm. Evet kent bakımsızdı, sokalarda çamurdan dolayı zor yürünüyordu. Fakat sabah saat 08 sıralarında Güres Caddesinin yıkandığını görüyordum. Sabahın ilk saatleriyle birlikte güzel bir atmosfer yakalıyordum. Aradan sadece birkaç saat geçtikten sonra caddede çöp kutuları dolmuş, içerisinde çöp bulunan poşetler yerlerde ve bu poşetleri dağıtan, çöp yığınından çöp yığınına giden inekleri gördüğümde buruklaşıyordum. Burada yaşayan insanlar bu kirli tabloyu görmeyi hak etmiyorlar ama yapanlar yine orada yaşayan insanlardı. Bazı nedenlerden dolayı ineklerin gezmelerinin engellenemediğini öğrenmiştim. Peki ev ve iş yerlerinin çöplerini belli saatlerde (ki  bence o bölge için gece olabilirdi)  kapılarının önüne poşetlerle bırakılma kuralı konulamaz mıydı? diye hep düşünmüştüm.

Amerika Pennsylvania Eyaletinde  gördüğüm ve ilk anda eleştirdiğim belediye tarafından uygulanan kural beni Siirt’e götürdü. Bizim halkımız her  şeyin en güzeline lâyık iken neden mahrum….. Amerika’da yaşadığımız diğer eyaletlerde (Indiana, West Virginia, Arkansas) evdeki çöpler büyük çöp poşetlerinin içerisinde apartmana ait büyük çöp konteynırına bırakılırdı. Poşet siyah, beyaz olabilirdi. Çöpler haftanın belli  günleri  alınırdı, bazen çöp toplama işlemi sadece haftada bir defa olurdu, ama buna rağmen çöp kokusu asla olmazdı. Çöp konteynırlarına poşetle atılan çöpler onu kirletmezler. Geri dönüşümü olan (plastik, kağıt vb.) çöpler ayrı poşetlere bırakılarak çöpun yanında bekletilirdi. Belirlenen kurala herkes uyar. Pennsylvania’ya ilk geldiğimizde çöp ile ilgili kuralı duyduğumda “bu kadarı  da fazla “diye ilk isyan eden ben olmuştum.  Çöpler  özel yerlerde satılan mavi  renkli, kalın, üzerinde Wilkes Barre yazan poşetlerde toplanılacak. Bu poşetler diğer poşetlere göre çok daha pahallı ve her bir poşetteki çöpün ağırlığı maximim 33 pound (15 kilo)  olabilecek, haftada bir defa çöp alınacağı için evinizde biriktireceksiniz, çöp alınacağı akşam kapnızının önüne dizeceksiniz. Sokaklarda büyük çöp konteynırları yok. Türkiye’de sokakta poşette çöp bırakmak zor, çünkü çöpe sahiplenecek kedi, köpek, inek vardır. İlk duyduğumda hayretimi gizliyeyemiş bu kadar da keskin kural olur mu? diye mırıldanmıştım. Geçen günler içerisinde sokaklarda aynı manzarayı görüyorum. Gece evlerinin önünde dizili mavi poşetler tek tip çöp modeli olsa da bu kadarı beni sıktı. Güzel ülkemin belli bölgeleri bu anlamda sefalet içerisinde, Amerika çöp torbasını dahi kaliteli ve tek tip isteyerek  herkesi mecbur etmiş. Yok mu bu işin ortası?