KURALLAR ÜLKESİ AMERİKA

Amerika’da kurallar bazen hayatı kolaylaştıran bazen de “artık bu kadarı da çok fazla” dedirtecek kadar abartılı. Trafik kuralını hız dışında ihlal edenlerin sayısı yok denecek kadar azdır. Bu nedenle de trafik keşmekeşliği yaşanmamaktadır. Araç kullanmak stres değildir. Herkes kurala uyduğu için kaza sayısı oldukça az ve trafik terörü diye bir şey yoktur.  Yol yapımı veya benzeri nedenlerle yolun tek şerit olduğu yerler vardır. Çok yavaş seyreden trafikte sürücüler sakin, birbirlerine karşı hoşgörülüler. Korna sesini duymak mümkün değil gibi. Bu hallerini izleyince, bizdeki sabırsız sürücüler hemen gözümün önüne geliyor. Acaba bizim işimiz çok, vakit mi yok ki 1 dakikalık kırmız ışığı dahi bekleyemiyoruz?

Alış verişlerde müşteriler kasa önüne gelirler, oldukça rahat hareket ederler. Aldıkları ürünler barkod okuyucudan geçer, müşteri bekler yavaşça çantasını açar, cüzdanını çıkarır, aceleleri yoktur. Çünkü kendileri de sırada hiç sıkılmadan beklerler.  Aynı ortamda biz aceleciliğimizi üzerimizden atamayız. Örneğin, markette kasaya gelmeden önce cüzdanımızı hazırlarız. Havaalanlarında X Ray cihazlarında geçerken bazıları çok uzun kuyruğa aldırış etmeden yavaş yavaş hazırlanırlar. Bizler X Ray cihazlarına geldiğimizde telaşımız bitmez. Çok çabuk harekete ederek bizden sonrakileri bekletmemek isteriz. Hatta bir geçişte alışkanlık olacak ki çok acele X Ray cihazından geçiş için hazırlık yaptığını gören sıradaki Amerikalı yolcu, eşimi uyararak acele etmemesi gerektiğini, zamanlarının çok olduğunu, sıradaki yolcuların da böyle bir beklentilerinin olmadığı uyarısını yapmıştı.

Toplum olarak kurala uymada üzerlerine rakip tanımayan bu insanların bazı kuralları da akıl alır gibi değil. Örneğin yaşadığımız bir olay: Otel rezervasyonumuz 5 günlük yapılmıştı. Uçağın rötarlı gitmesi nedeniyle gece saat 00.17 de otele gidebildik. Yani gece yarısıydı. Resepsiyondaki görevlinin cevabı bize göre komikti. “ Size ayırdığımız oda boş ancak siz saat gece 12 den sonra 17 dakika geç geldiniz. Patronuma sormam lazım halen size odayı verebilecek miyim ?” dediğinde bu kadar da olmaz diye gülüştük. Esnek düşünme ve hareket etmek yok gibi. Pratik çözümden gerçekten çoğu yoksun gibiler. Şu gerçek ki; zor yaşam koşulları insanların problem çözme yeteneklerini daha çok geliştirmektedir.

American Airlines şirketine ait bir uçak ile iç hat yolculuk yapıyordum. Koltuk sıraları ikişer kişilikti. Yanımda bir Amerikalı bayan oturmuştu. Kucağında bebeği ve çantası olduğu için daracık koltuklar o bayan için sıkıntılıydı. Benim oturduğum koltuğun önündeki koltuk boş olduğu için oraya geçersem yanımdaki çocuklu yolcunun rahat edeceğini düşündüm. Hostese gerekçemi söyleyerek “öndeki koltuğa geçebilir miyim?” diye nezaketen sorduğumda aldığım cevap çok ilginçti. “Sizi anlıyorum ancak üzgünüm koltuk değiştiremezsiniz. Çünkü olası bir kazada siz bu koltukla sigortalısınız.” dedi. Sanki kaza olursa yere koltukla mı uçacağız diye düşünmüştüm.  Oysa bizde uçak kapılarını kapattığı andan itibaren boş koltuklarda yolcular yer değiştirebiliyor.

Geçen hafta içerisinde Kuzey Yarım Küredeki ülkelerin çoğunda kar, tipi, buzlanma kendisini göstermişti. Ben de New York’taydım.  Yıllardır gerçekten böyle bir soğuk hissetmemiştim.  ABD’nin güneyinde bulunan Texas eyaletine geldiğimde burası yaz akşamlarını yaşıyor gibi sadece akşamları serindi. Texas’tan New York Bağlantılı Türkiye’ye uçacak yolcularımız vardı. New York’ta kar yağışı nedeniyle Delta Havayolları uçuşlarını iptal ettiği mesajını almıştık.  Şirket planlanan uçuşu gerçekleştirmedi, fakat güzergâh değişerek yine New York’a ulaşım sağlamıştı. Bu yolculuk aktarmalı ve daha uzun süre alıyordu. Şirket müşterilerinin bir bölümünü mağdur etmişti. Ancak sanırım hiç kimse neden direkt uçuşun kaldırıldığını sorgulamamıştır.  Yani Amerikalı vatandaş, sakin ve sorgulamadan önüne sunulan teklifi kabullenebiliyor.

Kurallar elbette ki işlerin düzenli akışını sağlıyor. Ancak bizler ülkemizde pek kural tanımadığımız ve genelde kuralsız bir hayat geçirdiğimiz için Amerika’daki sıkı kuralcılık insanı sıkıyor. Ne Amerika’daki gibi sıkı kuralcılık, ne de bizdeki vurdumduymazlık iyi değil! Arada bir yol bulmak en iyisi olsa gerek!