MADDİYAT

Maddiyatın bu kadar ön plana çıkması dostluk ve akrabalık bağlarını gevşetmez mi? Diye düşünürüz. Ayrıca da ekonomik sıkıntımız ne olursa olsun ufak hesaplar ın peşinden koşmayız. “Gönlümüz zengin” sözü gerçekten dolu dolu sıcacık ifade. Yardımseverlikte Asya insanı batı ülkelerinden farklı profil çizmektedirler. Kendi ülkemizde dahi batı bölgelere gidildikçe komşuluk ve arkadaşlık bağlarının daha çok gevşediğine şahit oluyoruz.

Komşuluk olayı başlı başına önem arz eden bir konu. Hatta ev satın alınacağı zaman komşular araştırılır. Kimler ile komşu olunacak ona göre karar verilir. “Ev alma komşu al” sözü yerinde bir sözdür. Bir fincan kahveyi birlikte içiceğimiz komşuya sahip olmak önemli. En kritik anda en yakın akrabadan önce en yakın komşu yetişir. Bu kültürde yaşamını devam ettiren bir bireyin batı dünyasında sıkılmadan yaşaması beklenemez.

Yaşamlarının her safhası kurallara boğulan Amerika’da komşuluk yok denecek gibi az. Arkadaşlık olsa dahi birbirlerinin evlerine özellikle gidip gelme yok.  Daha önce gelişlerimden birisinde bir Amerikalı aile bizim önceki davetimize karşılık olacak ki Şükran Günü denilen bayramlarında bizi yemeğe davet ettiler. O günün yemek menüsü standart. Hindi, salata, bir çeşit soğuk yemek ve cheessecake denilen bir çeşit tatlı kek vardı. Yemek sonunda teşekkür ettiğimde ev sahibinin ifadesini unutamam.”Bu yemekleri sizin için yaptık, her zaman böyle yemek yersek hem kilo alırız, hem bu kadar yemek yapacak vaktimiz yok, hem de çok masraflı olur. “ Bir de bizdeki ev sahipliğini düşünüyorum. Yaparız yaparız halen az mı oldu diye düşünürüz.

Kreş çalışanların mutlaka mesaiye başlama ve bitiş saatleri vardır.  Ama çocuklarını almaya gelen aileler bazen birkaç dakika gecikebiliyorlar ve okul yönetimi de normal karşılamakta. Yine Amerika’da şahit olduğum çok ilginç bir uygulama var. Kreş  hizmeti aileye program olarak verilmekte. Çocuk kreşe girdikten sonraki bütün aktiviteler  programda yer almaktadır.  Çocuğun beslenmesi evden gittiği halde sadece orada verilen meyve suyu ve aperatif  ile günde 6 saat bakım için ödenen para 650 dolar civarlarında. Saat 15.00 de çocukların teslim ailelerine edilmesi gerekiyor. Velinin çocuğu alımında geciktiği her dakika için öğretmenine 1 dolar ödemesi ilginç ve bir uygulama ile birlikte, sanki de cezai bir yaptırım.

Texas’da bahçe işlerinde genelde Meksikalılar çalışırlar. Bir Amerikalı komşu bitişik komşusuna “bahçenizin çimenini ben keseyim. Meksikalı çalışana vereceğiniz parayı bana verin” diyerek yardımcı olmaya çalışmıştır. Bizim anlayışımıza göre böyle bir tasarruf, maddi ihtiyaç olduğunda kabullenilebilinir. Ancak “yardım  ediyorum” diye para isteyenin ekonomik durumunun çok iyi olması da ayrıca dikkat çekiyor.

Yıllar önce gittiğim İngilizce kursunda biz yabancı kursiyerlerin bir yöresel yemek yapıp kursa götürmesi ve orada tarif etmesi istenmişti. Biz kursiyerler birer çeşit götürmüştük. Masa donatıldı hem sohpet, hem ders ve güzel bir paylaşımdı. Hocamız bir dilim kek getirmiş,  peçeteye bırakmış ve bize elden ele gezdirip koklamamızı, görmemizi istemişti. Sanki çok emekli birşey gibi!  Bu arada bir arkadaşımız “kekinizi tadabilir miyim?” diye sorduğunda gelen cevap “üzgünüm size veremiyecem. Çünkü o kek parçası benim öğle yemeğim” Düşünüyorum  aynı durumda benim gurur duyduğum ülkemin insanı kalsa, değil bir dilimini, bilakis yaptığı kekin tümünü kalıbıyla getirir.

Toplum olarak ABD’liler gerçekten çok nazikler.  Marketlerde reyonlar arasında gezerken dahi önünüzden geçmek, ya da ilgilendiğiniz raftan bir şey almak için mutlaka izin isterler. Köşelerde siz onların önüne çıkar ya da kaza ile çarparsanız dahi özür dileyen yine onlardır. Bir sitede gezerken hiç tanımadığınız birisi yanınızdan yaya ya da arabasıyla geçerken mutlaka selam verir.  Mağazaya girdiğinizde güler yüzlü mutlaka selam verir ve gününüzün nasıl geçtiğini sorarlar.

Batı toplumu masrafsız olan her inceliği gösterir. Gerçekten burada insana gösterilen saygılar sayesinde değerli olduğunuzu anlıyorsunuz. Sağlıkta, bankada, kamuda, sosyal alanda vb.alanlarda düşünelebilinen incelik var. Ancak, cüzdanlarının etkilenmemesi lazım. Arkadaş, dost ve belli yaştan sonra aile bireyleri için dahi kolay kolay elleri ceplerine gitmez be ABD’lilerin!